Azbest

Co to jest azbest?

Azbest jest to nazwa włóknistych materiałów nieorganicznych, które niezależnie od różnic chemicznych i wynikających z budowy krystalicznej są minerałami naturalnie występującymi  w przyrodzie. Ze względu na unikalne właściwości chemiczne i fizyczne, azbest znalazł zastosowanie w wielu wyrobach, w tym przede wszystkim do produkcji płyt azbestowo -cementowych (na pokrycia dachowe, elewacje budynków). Azbest jest praktycznie niezniszczalny, nie ulega degradacji chemicznej ani biologicznej, wykazuje odporność na działanie agresywnych chemikaliów, odporność na ekstremalne warunki klimatyczne – w tym odporność na działanie wysokich temperatur. Dzięki ogniotrwałości i izolacyjności termicznej stosowano go również do wyrobu tkanin, farb ogniotrwałych oraz wyrobów ciernych.

Azbest wykazuje działanie chorobotwórcze na skutek wdychania włókien zawieszonych  w powietrzu. Sama obecność azbestu nie jest zagrożeniem dla zdrowia. Staje się on niebezpieczny dopiero w momencie uszkodzenia (łamanie, kruszenie, cięcie) lub gdy dochodzi do korozji wyrobów zawierających azbest. Procesy te prowadzą do uwalniania włókiem azbestowych, które wraz z wdychanym powietrzem mogą dostać się do naszego organizmu. Skutki szkodliwego działania azbestu nie muszą być natychmiastowe, jego działanie u człowieka może ujawnić się nawet po kilkudziesięciu latach. W aktualnym stanie wiedzy naukowej azbest jest substancją o udowodnionym działaniu rakotwórczym dla ludzi.

(źródło:gis.gov.pl)

Obowiązki właściciela nieruchomości

Masz wyroby zawierające azbest? Chcesz usuwać wyroby zawierające azbest?

Zapoznaj się ze wskazówkami i zasadami inwentaryzacji i oznakowania wyrobów, miejsc i instalacji zawierających azbest.

 Jeśli masz wyroby zawierające azbest:

Zinwentaryzuj wyroby, instalacje lub urządzenia zawierające azbest, drogi utwardzone odpadami zawierającymi azbest, rury azbestowo-cementowe oraz usunięte wyroby zawierające azbest.

• Zrób „Ocenę stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest” (znajdziesz ją w materiałach do pobrania).
• Wypełnij Ocenę w 1 egzemplarzu. Podlicz wynik.
• Wpisz wynik Oceny w „Informację o wyrobach zawierających azbest".

     Wynik Oceny wskaże Ci czy wymagane jest pilne usunięcie wyrobu azbestowego lub jego     
      zabezpieczenie (I stopień pilności) czy konieczna jest ocena wyrobu za rok (II stopień
      pilności) czy możesz ocenić stan wyrobu za 5 lat (III stopień pilności).

      Przechowuj Ocenę wraz z dokumentacją miejsca zawierającego azbest, obiektu, urządzenia  
      budowlanego lub instalacji przemysłowej lub z książką obiektu budowlanego.

• Wypełnij „Informację o wyrobach zawierających azbest" (znajdziesz ją w materiałach do pobrania) w 2 egzemplarzach .
• Złóż Informację:
• jeśli jesteś osobą fizyczną – w swoim urzędzie gminy lub miasta
  (wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta)
• jeśli jesteś osobą prawną – w swoim urzędzie marszałkowskim
  (marszałkowi województwa).

Drugi egzemplarz Informacji jest dla Ciebie, przechowuj ją przez rok.

Twoim obowiązkiem jest coroczne składanie ,,Informacji  o wyrobach zawierających azbest” w terminie do 31 stycznia za rok poprzedni.

Jak pozbyć się azbestu?

W przypadku zidentyfikowania azbestu na własnej nieruchomości, przede wszystkim nie wpadaj w panikę. Wyroby azbestowe, bez wyraźnych oznak erozji lub uszkodzeń mechanicznych nie stanowią zagrożenia.

Skontaktuj się urzędem miasta lub gminy aby uzyskać informację o możliwościach wzięcia udziału w organizowanych na ten cel dofinansowaniach. Jeśli miasto/gmina nie oferuje takiej możliwości w danej chwili, prawdopodobnie zrobi to w niedługim czasie. Wysokość wsparcia mieszkańców  w kosztach usuwania azbestu może sięgać nawet do 100%. Aby móc dobrze zaplanować własne wydatki dowiedz  się na jakich zasadach przyznawane będą środki na usuwanie azbestu, ponieważ w każdej gminie mogą być one różne.

W sytuacji w której wyrób azbestowy stanowi zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, a na jego usunięcie urząd miasta lub gminy nie udostępnia w danym momencie żadnych środków, jesteś zobowiązany do usunięcia zagrożenia na swój własny koszt. Niestety, w przypadku decyzji o usunięciu azbestu w takich okolicznościach, koszt ten najprawdopodobniej nie będzie podlegał refundacji w późniejszym okresie (warto jednak uzyskać potwierdzenie w tej sprawie bezpośrednio w urzędzie).

Czy mogę sam zdemontować azbest na swojej nieruchomości?

Nie, samodzielny demontaż wyrobów azbestowych jest prawnie zabroniony. W związku z ryzykiem utraty zdrowia jakie niesie ze sobą własnoręczny demontaż wyrobów azbestowych zdecydowanie nie rób tego sam! Powinni to zrobić pracownicy profesjonalnych firm. Brak wiedzy i odpowiednich zabezpieczeń, a co więcej doświadczenia może skutkować utratą zdrowia.

W przypadku podjęcia decyzji o chęci usunięcia azbestu znajdź firmę, legitymującą się odpowiednimi uprawnieniami w tym zakresie. Pamiętaj, że po wykonaniu demontażu wyrobu azbestowego, firma jest w stanie przetransportować nowopowstały odpad niebezpieczny na specjalne składowisko. W przypadku samodzielnego demontażu azbestu, ta możliwość nie wchodzi w grę, a wywożenie azbestu na dzikie wysypiska, niszczy środowisko, jest karalne, jak również sprzeczne z zasadami etycznymi oraz zasadami odpowiedzialności społecznej.

Listę firm znajdziesz m.in. na stronie www.bazazbestowa.gov.pl

Akty prawne

Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170002119

Uchwała Nr 122/2009 Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2009 r. w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032” http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20090500735

Komunikat Ministra Gospodarki z dnia 29 kwietnia 2010 r. o podjęciu przez Radę Ministrów uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą "Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032" http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20100330481  

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20110080031

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 5 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie  w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20101621089

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20040710649

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 października 2005 r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich wyrobów   http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20052161824

Kontakt

W przypadku dodatkowych pytań prosimy o kontakt mailowy marogalska@um.bialystok.pl